Editorial Fysiologische adaptatie of pathologie? Het ECG bij sporters Door Nicole M. Panhuyzen-Goedkoop Plotse hartdood (SCD) is de belangrijkste doodsoorzaak bij ogenschijnlijk gezonde jonge sporters (<35 jaar).1-5 Met behulp van pre-participatie screening (PPS) kunnen sporters met een mogelijk verhoogd risico voor SCD worden geidentifi ceerd.6-7 sportparticipatie kan de incidentie van SCD afnemen.8 Door deze sporters uit te sluiten van PPS is geaccepteerd en geïmplementeerd door nationale en internationale geneeskundige verenigingen en overkoepelende sportorganisaties.6,9,10 Nederland In Nederland gebruiken wij voor PPS het “Lausanne protocol”.11,12 Eén van de pijlers van het Lausanne protocol is het ECG, waarmee de kans op identifi catie van hart- en vaatziekte kan worden verhoogd.8,13 Het ECG bij sporters is niet Deze bundel vormt zeker een bijdrage aan uw expertise in het beoordelen van een ECG in uw praktijk eenvoudig te beoordelen, want fysiologische cardiale adaptatie bij sporters lijkt bedrieglijk veel op pathologie. Fysiologische ECG veranderingen zijn traininggerelateerd en worden waargenomen bij bijna 60% van de sporters.13,14 Deze ECG veranderingen worden veroorzaakt door aanpassingen van het autonome zenuwstelsel (hoge vagotonus in rust), verandering van automaticiteit, en elektrische en structurele veranderingen van het hart (bv geleidingsvertraging over AV-nodus, myocard hypertrofi e en dilatatie). De ECG veranderingen zijn afhankelijk van leeftijd, geslacht, en het ras van de sporter, en van type sport, intensiteit en niveau van sportbeoefening.15,16 Het ECG van een sporter van het donkere ras toont vaak criteria voor kamerhypertrofi e, ST segment elevatie en repolarisatiestoornissen die bij het Kaukasische ras pathologisch zijn, en uitermate verdacht voor cardiomyopathie.16 Foutieve interpretatie van het ECG van een sporter leidt tot een onacceptabel aantal foutieve uitkomsten van testresultaten, met een abusievelijke goedkeuring of onte20 Sport & Geneeskunde | maart 2013 | nummer 1 rechte afkeuring voor sportparticipatie tot gevolg. Van een sportarts kan niet worden verlangd dat hij/zij een expert is in het beoordelen van een ECG van een sporter. Maar onvoldoende kennis en kunde om een ECG van een sporter te kunnen beoordelen kan leiden tot te veel verwijzingen voor additionele cardiale evaluatie, onnodige kosten, en onzekerheid over de uitkomst van PPS bij een sporter die tijdelijk zijn/haar sport programma niet (volledig) mag volgen. BJSM heeft recent een viertal zeer interessante artikelen uitgegeven over het ECG bij sporters, die samen een mooie cursusbundel vormen.14,17-19 Deze cursus is logisch opgebouwd: het ECG van een sporter bij (1) fysiologische of traininggerelateerde ECG veranderingen, (2) pathologische of niet-traininggerelateerde ECG veranderingen, (3) cardiomyopathie, en (4) elektrische hartziekte. Deze bundel vormt zeker een bijdrage aan uw expertise in het beoordelen van een ECG in uw praktijk, en geeft een meerwaarde aan uw vraagstelling bij verwijzing naar of overleg met een sportcardioloog. Sport & Geneeskunde publiceert met toestemming van BJSM de komende vier uitgaven deze artikelen over het sport ECG.14,17-19 Heel veel lees-/studieplezier en succes met deze belangrijke en onmisbare aanvulling op de protocollen in uw praktijk. Referenties 1. Virmani R, Robinowitz M, McAllister HA Jr. Nontraumatic death in joggers: a series of 30 patients at autopsy. Am J Med 1982;72:874-82 2. Thompson PD, Funk EJ, Carleton RA, Sturner WQ. Incidence of death during jogging in Rhode Island from 1975 through 1980. J Am Med Assoc 1982;247:2535-38 3. Van Camp SP, Bloor CM, Mueller FO, Cantu RC, Olson HG. Nontraumatic sports death in high school and college athletes. Med Sci Sports Exerc 1995;27:641-7 4. Maron BJ, Doerer JJ, Haas TS, Tierney DM, Mueller FO. Sudden death in young competitive athletes: analysis of 1866 death in the United States, Pagina 19

Pagina 21

Heeft u een verenigingsblad, i-brochure of e-catalogussen? Gebruik Online Touch: lesboek digitaal publiceren.

Sport & Geneeskunde nummer 1 | Maart 2013 Lees publicatie 19Home