Colofon Sport & Geneeskunde is een uitgave van de Vlaamse Vereniging voor Sportgeneeskunde en Sportwetenschappen (VVS) en de Nederlandse Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG). Eerdere publicaties van de genoemde verenigingen zijn opgegaan in deze publicatie. Sport & Geneeskunde richt zich op iedereen met wetenschappelijke interesse voor sport en gezondheid en verschijnt in reguliere vorm vijf maal per jaar. In februari verschijnt het Jaarboek Sportgeneeskunde. Verschijningsdata 2013 Week 11, 19, 30, 39, 46. Jaarboek Sportgeneeskunde 2013 verschijnt in februari 2014. Redactie - Nederland Dr. J. Zwerver (hoofdredacteur) Dr. R.E.H. van Cingel Prof. dr. R.L. Diercks Mevr. drs. N. M. Panhuyzen-Goedkoop Prof. dr. A.P. Hollander Redactie - Vlaanderen Dr. F. Struyf (hoofdredacteur) Dr. L. Dossche Prof. dr. J. Gielen Ap. dr. P. Nijs Prof. dr. K. Peers Auteursrichtlijnen www.sportengeneeskunde.nl Redactiesecretariaat Nicole Eyssen Tel. +31 (0)30 707 30 00 E-mail: nicole.eyssen@sportsmedia.nl Vormgeving Studiorvg, Rotterdam Druk PreVision Graphic Solutions, Eindhoven Bladmanager/marketing Marleen Kessel E-mail: marleen.kessel@sportsmedia.nl Uitgever Michel van Troost Arko Sports Media bv Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Nederland Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax. +31 (0)30 605 26 18 E-mail: sport@sportsmedia.nl Advertentieacquisitie Arko Sports Media bv Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax +31 (0)30 605 26 18 Via Marleen Kessel E-mail: marleen.kessel@sportsmedia.nl Lezersservice Abonnementen/adreswijzigingen Arko Sports Media Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax. +31 (0)30 605 26 18 E-mail: info@sportsmedia.nl Abonnementen Regulier abonnement € 92,95 Studenten abonnement € 50,50 Losse editie € 22,50 Prijzen zijn exclusief btw maar inclusief verzendkosten. Opzeggingen van het abonnement – uitsluitend schriftelijk – dienen uiterlijk zes weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Reprorecht Het verlenen van toestemming tot publicaties in dit tijdschrift houdt in dat de uitsluiting van ieder ander onherroepelijk door de auteur in gemachtigd de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 lid 2 van de Auteurswet 1912 en in het Koninklijk Besluit van 20 juni 1974 (Stb. 35) ex art. 16b van de Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Overname van artikelen na toestemming van de redactie met bronvermelding is mogelijk. De redactie draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de advertenties/advertorials in dit tijdschrift. Oncologische revalidatie Oncologische revalidatie is een relatief nieuw vakgebied dat nog volop in ontwikkeling is, in Nederland en internationaal. In 1997 ging Herstel & Balans van start. Sinds het verschijnen in 2011 wordt meer en meer gewerkt volgens de evidence based richtlijn Oncologische revalidatie.1 De aandacht voor oncologische revalidatie neemt toe door het groeiende aantal mensen in Nederland dat leeft met kanker en de gevolgen daarvan. Oncologische revalidatie kan een groot deel van deze mensen helpen om de gevolgen van kanker te boven te komen en om hun kwaliteit van leven en maatschappelijke en arbeidsparticipatie te verbeteren. Herstel & Balans is in 1997 - geïnitieerd door IKNL - als practice based interventie opgezet en vervolgens landelijk verspreid en gemonitord met een kwaliteitssysteem. Daarna zijn internationaal en nationaal de wetenschappelijke inzichten in de revalidatie van onco logische patiënten aanzienlijk uitgebreid. Deze nieuw verworven inzichten hebben hun uitwerking gekregen in de richtlijn Oncologische revalidatie. Dit is een belangrijke professionaliseringstap in het relatief jonge vakgebied van oncologische revalidatie in Nederland. Oncologische revalidatie conform de richtlijn is multidisciplinaire revalidatie. De doelgroep betreft mensen met kanker en meervoudige problematiek. Dat wil zeggen, met problemen en/of hulpvragen op zowel het fysieke vlak als het psychische of sociale vlak. Hiervoor is een multimodale aanpak door een multidisciplinair team met bijvoorbeeld een revalidatiearts, fysiotherapeut, psycholoog, ergotherapeut of diëtist wenselijk. Het werken volgens de richtlijn Oncologische revalidatie brengt een drietal essentiële wijzigingen in de huidige zorgpraktijk met zich mee: − Structurele signalering van klachten en verwijzing naar oncologische revalidatie, door medisch specialisten, verpleegkundig(en) (specialisten), huisartsen, etc. − Uitbreiding van het revalidatieaanbod met meer zorgmodules tijdens alle fasen van het oncologisch zorgtraject. − Een intake voorafgaand aan oncologische revalidatie door of onder supervisie van een medisch specialist met expertise op het gebied van de oncologische revalidatie. In de praktijk is dit veelal een revalidatiearts. Als wetenschappelijke vereniging is de VRA is eigenaar van de richtlijn. En voorzien is dat revalidatieartsen een ISSN: 1874-6659 Lid van het Nederlands Uitgeversverbond © Arko Sports Media 2013 Fotocredit dreamstime.com belangrijke taak hebben in de oncologische revalidatie. Ook de sportgeneeskunde kan een belangrijke bijdrage leveren aan de oncologische revalidatie. De sportarts wordt binnen de kaders van de multidisciplinaire revalidatie, op indicatie in consult geroepen voor een maximale inspanningstest met ECG en ademgasanalyse ter ondersteuning van de intake. Tevens zijn er sportartsen die patiënten met kanker met enkelvoudige problematiek op fysiek vlak begeleiden tijdens hun (p)rehabiliatie of een sportadvies geven. IKNL heeft voor de ontwikkeling van de richtlijn Oncologische revalidatie de vertegenwoordiging van de sportgeneeskunde via de VSG in de richtlijnwerkgroep opgenomen. Betrokken disciplines werkten in de werkgroep samen aan de richtlijn. Ook in de praktijk ligt de uitdaging en kracht bij samenwerking. Om optimale nazorg op maat te realiseren voor elke patiënt die leeft met kanker of de gevolgen daarvan, is goede samenwerking tussen zorgprofessionals essentieel. Zowel tussen behandelaars in de oncologie (medisch specialisten, verpleegkundig(en) (specialisten), huisartsen) en aanbieders van nazorg/revalidatie, als tussen aanbieders van nazorg onderling. Daar liggen de raakvlakken tussen oncologie en revalidatiegeneeskunde en sportgeneeskunde. Het is dan ook goed te vernemen dat samenwerking tussen revalidatiegeneeskunde en sportgeneeskunde voor de revalidatie bij kanker op steeds meer plaatsen gerealiseerd wordt. En zelfs dat dit onderwerp aan bod kwam op een onlangs gehouden symposium waarin de samenwerkingsmogelijkheden van beide specialismen gepresenteerd werden. Ik wil de sportgeneeskunde van harte uitnodigen om de samenwerking met de betrokken disciplines bij oncologische revalidatie aan te gaan. Dr. Miranda Velthuis Procesbegeleider en projectleider Implementatie richtlijn Oncologische revalidatie IKNL, locatie Utrecht Drs. Brigitte Gijsen Projectleider Implementatieproject Oncologische revalidatie IKNL, locatie Maastricht 1. www.oncoline.nl nummer 4 | september 2013 | Sport & Geneeskunde 3 Pagina 2
Pagina 4Interactieve digi webshop, deze folder of reisgids is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaliseren van web lesboeken.
Sport & Geneeskunde nummer 4 | September 2013 Lees publicatie 25Home