Pulmonologie Inspanningsgebonden luchtwegobstructie in de koude Door: Jean Driessen, Nick ten Hacken, Jaap Westbroek en Boony Thio Inleiding Tijdens de spelen in Sochi gaan Nederlandse sporters weer voor goud. Op de Olympische Winterspelen is Nederland karakteristiek sterk op de ijsnummers, specifiek het langebaanschaatsen. Tijdens deze intensieve inspanning is een hoog ademminuutvolume noodzakelijk. Naast de inspanning tijdens de Spelen, is er ook sprake van een grote belasting in de voorbereiding, waarbij wederom een hoog ademminuutvolume wordt gevraagd van de sporter. Deze inspanning in koude lucht brengt extra uitdagingen met zich mee, ook voor de longen. De ingeademde lucht is lager van temperatuur, maar naast de thermische belasting is er ook een forse verlaging van het dauwpunt (de maximale absolute luchtvochtigheid) zoals te zien is in figuur 1. Dit zorgt ervoor dat tijdens inspanning de wintersporters grote hoeveelheden koude, droge lucht inspireren. Deze prikkel kan leiden tot inspanningsgebonden luchtwegobstructie, gedefinieerd als een tijdelijke obstructie van de luchtwegen na inspanning.1 kan de obstructie echter ook tijdens inspanning ontstaan.2-4 Het ontstaan van inspanningsgebonden luchtwegobstructie tijdens inspanning kan een direct gevolg hebben op de maximale prestatie van een sporter. Een daling in longfunctie zal direct invloed hebben op het maximale ademminuutvolume, en dus de maximale aerobe capaciteit van de sporter. In dit overzichtsartikel zal worden uiteengezet wat de belangrijkste klinische aspecten, huidige inzichten in pathofysiologie, diagnostiek en behandelmogelijkheden zijn. Klinische aspecten In de Angelsaksische literatuur wordt een onderscheid gemaakt tussen inspanningsgebonden astma (Exercise Induced Asthma: EIA) en inspanningsgebonden luchtwegobstructie (Exercise Induced Bronchoconstriction: EIB). Daarbij beschouwt men EIA als het gehele palet aan klachten dat kan ontstaan tijdens en na inspanning bij personen met astma.5,6 Klachten die kunnen ontstaan zijn onder andere benauwdheid, hoesten, piepende ademhaling, pijn op de borst en extra slijmvorming. De samenhang van klachten en het optreden van luchtwegobstructie is echter klein.7 EIB is beschreven als het optreden van luchtwegobstructie tijdens en na inspanning. In dit artikel wordt vanaf hier de term EIB gebruikt. De klinische implicaties van EIB zijn niet te onderschatten. Doordat EIB een nadelig effect kan hebben op het opbouwen van de cardiovasculaire conditie kunnen de implicaties op sport en spel groot zijn. Bij kinderen met astma wordt EIB als het meest vervelende effect van astma gezien.8 OnFiguur 1. De maximale luchtvochtigheid in ml water per liter lucht. Bron: www.wikipedia.org 18 Sport & Geneeskunde | februari 2014 | nummer 1 behandeld EIB bij topsporters kan het verschil zijn tussen deelname aan de Spelen of zelfs medailles. Daarbij Pagina 17

Pagina 19

Voor clubmagazines, online gidsen en boeken zie het Online Touch content management system systeem. Met de mogelijkheid voor een e-commerce shop in uw sportbladen.

Sport & Geneeskunde nummer 1 | Februari 2014 Lees publicatie 27Home