ontwikkeling van programma’s en interventies om gezond gedrag te bevorderen8 . Hoewel minder gebruikelijk, kan IM ook gebruikt worden voor het succesvol implementeren van een (gedrags)interventie. De procedure van IM bestaat in totaal uit zes stappen (Figuur 1). In de eerste stap, ‘Needs assessment’ wordt bepaald wat nu precies het gezondheidsprobleem is. Nagegaan wordt welk gedrag daarbij hoort en welke factoren het probleem veroorzaken. De tweede stap van IM is de stap van het kiezen van de veranderdoelen. Het gaat hierbij om een keuze van specifieke doelen voor belangrijke veranderbare factoren en (sub) doelgroepen. In de derde stap worden de methodieken en technieken bepaald die een bijdrage leveren aan het verwezenlijken van de veranderingsdoelen. Een methodiek is een aan de theorie ontleend proces van verandering, terwijl een techniek de praktische vorm is waarin de methodiek wordt gegoten9 Stap 1 Needs assessment Stap 2 Veranderdoelen Stap 3 Theoretische methodieken en praktische technieken Stap 4 Programma ontwerp en productie . In stap 4 worden de verschillende technieken gecombineerd in één interventie en worden interventiematerialen daadwerkelijk ontworpen. De materialen worden getest bij de doelgroep om vervolgens op grote schaal geproduceerd te worden. In stap 5 wordt de interventie uitgevoerd en vindt er een registratie plaats van wat er gebeurt. In de zesde en laatste stap wordt het effect van de interventie geëvalueerd, de veranderingen in de gezondheid en kwaliteit van het leven en de veranderingen in gedrag geanalyseerd en wordt nagegaan of de doelen behaald worden. Stap 1: Needs assessment Het gezondheidsprobleem waarop ingespeeld wordt met de interventie ‘Versterk je Enkel, voorkom blessures’, omvat de enkelblessures. Bij de “needs assessment” is onderzocht bij welke sporten enkelblessures het meest voorkomen. En daarnaast is onderzocht welke determinanten een rol spelen bij het wel of niet toepassen van effectieve maatregelen, namelijk het gebruik van een brace en het uitvoeren van balans- en coördinatieoefeningen. Enkelblessures komen voor in veel dynamische sporttakken. Als het gaat om het totaal aantal enkelblessures in Nederland, waren in 2006-2008 voetbal (31%), hardlopen (11%) en volleybal (6%) de belangrijkste sporttakken. Voor de meer ernstige enkelblessures geldt dat twee op de vijf (39%, 10.000) enkelblessures waarvoor sporters op de SEH kwamen, ontstaan waren tijdens veldvoetbal. Ook volleyballers (6%, 1.700), moesten zich relatief vaak laten behandelen op een SEH10 . VeiligheidNL koos er voor deze twee Stap 5 Plan programma-uitvoering en gebruik Stap 6 Plan programma-evaluatie Figuur 1: Intervention Mapping in 6 stappen sporttakken (veldvoetbal en volleybal) centraal te stellen. In deze teamsporten kwamen enkelblessures veelvuldig voor en tevens was er reeds onderzoek naar blessurepreventie gedaan3,11 . Gedragsdeterminanten Om een effectieve gedragsinterventie te kunnen implementeren is inzicht nodig in de determinanten die samenhangen met het accepteren van de interventie en die veranderbaar zijn. Voorbeelden van gedragsdeterminanten zijn Kennis, Bewustwording, Attitude en Sociale invloed. Zowel het gebruik van een enkelbrace als het uitvoeren van balans- en coördinatie oefeningen zijn bewezen effectieve maatregelen in de preventie van enkelblessures5 . Toch zijn er veel sporters die of niet bekend zijn met deze maatregenummer 3 | november 2015 | Sport & Geneeskunde 33 Pagina 32

Pagina 34

Scoor meer met een webshop in uw sportbladen. Velen gingen u voor en publiceerden verenigingsbladen online.

Sport & Geneeskunde nummer 3 | november 2015 Lees publicatie 52Home