Overzichtsartikel 1) Bij de interventie werd de boodschap kort en bondig samengevat in een slogan (Versterk je enkel, voorkom blessures), waarbij VeiligheidNL sporters liet zien dat een enkel na een blessure niet altijd zomaar herstelt, maar dat versterking (door middel van brace of tape en/of oefeningen) nodig is om een herhaling van de blessure te voorkomen (tabel 1). Het gebruik van een slogan past binnen de methodiek chunking. Bij deze methodiek wordt gebruik gemaakt van een label of een acroniem om informatie makkelijker te onthouden (zie ook tabel 1). 2) Voor de sporters ontwikkelde VeiligheidNL een speciale handzame uitvouwkaart (methodiek informatieoverdracht). In de uitvouwkaart kwam het totale oefenschema van Hupperets et al. (2009) centraal te staan, zodat sporters ook thuis met oefeningen aan de slag konden4 . Tevens werden de voor- en nadelen van de enkelbrace genoemd en werd geprobeerd om vooroordelen over de brace weg te nemen (methodiek nieuwe argumenten). 3) De trainersset werd ontwikkeld voor de intermediaire doelgroep trainers/coaches en bestond uit makkelijk toepasbare en relevante balans- en coördinatieoefeningen3,4 . Elke oefening werd op een aparte kaart gedrukt, die makkelijk tijdens de training was te gebruiken. Daarnaast zat er ook een schema bij voor de uitvoering van de oefeningen en informatie over de voor- en nadelen van de enkelbrace. De techniek past bij de methodieken informatieoverdracht en advance organisers. 4) Bij het uitvoeren van de genoemde oefeningen in de trainersset werd gebruik gemaakt van een oefentol. Door het verschaffen van een oefentol werd een barrière voor het uitvoeren van de oefeningen weggenomen. Door volleyballers en trainers met de oefentol in aanraking te laten komen (methodiek directe ervaring), werd geprobeerd tevens de eigen effectiviteit/ vaardigheden van de sporters en trainers te beïnvloeden. 5) Het tipboekje van de NeVoBo is een bestaand boekje en bevat informatie over blessurepreventieve maatregelen. Informatie over de enkelbrace en balans- en coördinatieoefeningen werd hieraan toegevoegd. Het boekje werd al door trainers gebruikt en op deze manier vond ook informatieoverdracht plaats. 6) Ter bevordering van de informatieoverdracht zette VeiligheidNL een speciale website in (www.voorkomblessures. 36 Sport & Geneeskunde | november 2015 | nummer 3 nl/enkel). Op de website konden bezoekers uitgebreide algemene informatie over enkelblessures, enkelbrace en -tape en -oefeningen vinden. De website past bij de methoden informatieoverdracht en (nieuwe) argumenten. Stap 4: Programma ontwerp en productie De materialen voor de pilotinterventie voor volleybal bestonden uit de slogan, uitvouwkaart, trainersset, oefentol, tipboekje en website. De materialen werden ter beoordeling voorgelegd aan de doelgroep. Na deze pretest, zijn er kleine aanpassingen (vooral vormgeving van uitvouwkaart en trainersset en presentatie van informatie) aan de materialen gedaan, alvorens over werd gegaan tot de productie. Stap 5: Plan programma-invoering en gebruik VeiligheidNL en de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo) wilden voor de uitrol van de interventie gebruik maken van bestaande bijeenkomsten van de NeVoBo waar volleybaltrainers regelmatig naar toe gaan. Voor het onderwerp enkelblessurepreventie werd een bijeenkomst ontwikkeld onder leiding van een fysiotherapeut. NeVoBo en VeiligheidNL instrueerden de fysiotherapeut over het onderwerp, de inhoud en uitvoering van de interventie. Er werd een PowerPoint presentatie ontwikkeld die als leidraad gebruikt kon worden bij de themabijeenkomsten. In de PowerPoint presentatie stonden onder meer de oefeningen en informatie over enkelblessures (aantallen, oorzaken, impact en anatomie). De themabijeenkomst bestond uit een theoriegedeelte, gevolgd door een praktijkgedeelte. De trainers kregen de trainersset, oefentol en een setje uitvouwkaarten mee naar de vereniging. Stap 6: Plan programma-evaluatie pilot volleybal Omdat binnen de nieuwe interventie gebruik werd gemaakt van twee effectieve oefenprogramma’s, in een volleybalsetting en in een thuissetting3,4 , is er geen effectmeting uitgevoerd. Er werd wel een procesevaluatie uitgevoerd om na te gaan of de trainers door de gekozen implementatiemethode bereikt werden en aangezet werden tot het gebruik van de oefeningen in hun training en het stimuleren van geblesseerde sporters om het thuisoefenprogramma te doen16 . In de volleybalregio Noord zijn in het begin van het seizoen 2010-2011 vier van deze bijeenkomsten gehouden. De bijeenkomsten werden door 78 trainers bijgewoond. Voorafgaand aan en direct na de themabijeenkomsten én na afloop van het volleybalseizoen werden de trainers gevraagd een vragenlijst in te vullen. In de vragenlijst stond de waar Pagina 35

Pagina 37

Heeft u een lesmateriaal, virtual paper of digi-presentaties? Gebruik Online Touch: reisgids digitaal zetten.

Sport & Geneeskunde nummer 3 | november 2015 Lees publicatie 52Home