Overzichtsartikel - Tweeëntwintig procent van de trainers gaf aan echt daadwerkelijk anders te zijn gaan denken over enkelblessurepreventie. - Voor de themabijeenkomst paste een deel van de trainers (55%) al blessurepreventieve oefeningen in hun training toe. Na de bijeenkomst gaf 36% aan hun trainingsprogramma aangepast te hebben. Zij waren vooral meer oefeningen gaan toepassen. Landelijke uitrol campagne ‘Versterk je Enkel, voorkom blessures’ Hoewel het aantal respondenten bij de nameting van de procesevaluatie beperkt was, waren de positieve resultaten uit deze evaluatie én de positieve reacties naar aanleiding van de themabijeenkomst wel aanleiding om de interventie vanaf het seizoen 2011-2012 verder te implementeren. In totaal werden in dit eerste seizoen 16 themabijeenkomsten georganiseerd waaraan 314 volleybaltrainers van 120 verenigingen deelnamen. Ter ondersteuning van de interventie ontwikkelde VeiligheidNL een applicatie voor smartphones en later ook voor tablets. Het oefenprogramma van Hupperets et al. (2009) en informatie over enkelbrace en enkeltape vormden de basis voor deze applicatie4. Tevens zijn er in samenwerking met de Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG) instructiefilmpjes voor enkeloefeningen ontwikkeld. Deze filmpjes zijn onder andere te zien in de applicatie en op de website www.voorkomblessures.nl/enkel waarop ook het thuisoefenprogramma wordt beschreven. Erkenning interventie door Erkenningscommissie Interventies Om de kwaliteit van gezondheidsinterventies te optimaliseren kunnen interventie eigenaren sinds 2008 hun interventie laten beoordelen door de Erkenningscommissie Interventies van het Centrum Gezond Leven (CGL) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De interventie ‘Versterk je Enkel, voorkom blessures’ is gebaseerd op wetenschappelijk bewezen effectieve oefenprogramma’s en sluit aan bij de wensen van de sportbond en de intermediaire doelgroep de trainers. ‘Versterk je Enkel, voorkom blessures’ heeft daarom in juni 2012 het oordeel “Goede aanwijzingen voor effectiviteit” gekregen. De gebruikte oefenprogramma’s zijn bewezen effectief bevonden in eerdere studies, waardoor de aanname gedaan kan worden dat zij ook in deze interventie enkelblessures kunnen voorkomen. Het effect van de implementatie van de interventie, het gebruik maken van de themabijeenkomsten, is 38 Sport & Geneeskunde | november 2015 | nummer 3 echter alleen in een pilot onderzocht, en niet in een grootschalig onderzoek. Door het ontbreken van dit laatste onderzoek was het oordeel “Goede aanwijzingen voor effectiviteit” het maximaal haalbare voor deze interventie. Tot slot Hoewel het logisch lijkt om na de ontwikkeling van een interventie de vervolgstap van implementatie te maken, blijkt dit vaak toch lastiger dan wordt verwacht17,18 . De onderzoekspopulatie van een effectiviteitsstudie is bijvoorbeeld een selecte subgroep van de totale populatie. Vaak doen alleen zeer gemotiveerde deelnemers mee. Daarnaast zijn er in een studie diverse contactmomenten, waardoor de deelnemers betrokken blijven bij de studie. De studieomgeving verschilt dus vaak behoorlijk van de dagelijkse praktijk. Hierdoor kunnen de uitkomsten van een effectieve studie niet zomaar overgenomen worden in deze praktijk. IM is een nuttige methode bij de planmatige implementatie van een effectieve interventie in de praktijk. IM zorgt voor: - Bewustwording van het hele implementatieproces. IM dwingt tot het in ogenschouw nemen van alles. Er wordt gebruik gemaakt van een planning. - Een zorgvuldige onderbouwing van alle keuzes. - Gebruikmaking van bestaande methoden en technieken. - Het bij de (intermediaire) doelgroep nagaan op welke veranderbare gedragsdeterminanten voor de implementatie van de interventie gericht moet worden (stap 1 en 2). - Aansluiting van de gebruikte methoden en technieken bij de wensen/eisen en praktijk/gewoonten van de (intermediaire) doelgroep (stap 3). - Betrokkenheid van de (intermediaire) doelgroep bij het implementatie proces (stap 4, 5 en 6). Na de implementatie van de interventie ‘Versterk je Enkel, voorkom blessures’ binnen het volleybal, is er een sportspecifieke interventie ontwikkeld voor voetbal, korfbal en basketbal. Voor de implementatie van deze interventies werd wederom gebruik gemaakt van IM. Referenties 1. Kloet SJ, Vriend I, Schoots W, Bruinsma A, Post K & Van der Togt, CR. Sportblessurepreventie 2008 tot en met 2011 : een plan van aanpak voor vraaggestuurde preventie en zorg. Amsterdam: Bilthoven: Stichting Consument en Veiligheid : Vereniging voor Sportgeneeskunde, 2008. Pagina 37

Pagina 39

Voor PDF-en, online maandbladen en edities zie het Online Touch content management system systeem. Met de mogelijkheid voor een webwinkel in uw flyers.

Sport & Geneeskunde nummer 3 | november 2015 Lees publicatie 52Home