Colofon Sport & Geneeskunde is een uitgave van de Vlaamse Vereniging voor Sportgeneeskunde en Sportwetenschappen (VVS) en de Nederlandse Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG). Eerdere publicaties van de genoemde verenigingen zijn opgegaan in deze publicatie. Sport & Geneeskunde richt zich op iedereen met wetenschappelijke interesse voor sport en gezondheid en verschijnt in reguliere vorm vijf maal per jaar. In februari verschijnt het Jaarboek Sportgeneeskunde. Verschijningsdata 2012 Week 11, 23, 34, 43, 50. Jaarboek Sportgeneeskunde 2012 verschijnt in februari 2013. Redactie - Nederland Dr. J. Zwerver (hoofdredacteur) Dr. R.E.H. van Cingel Prof. dr. R.L. Diercks Mevr. drs. N. M. Panhuyzen-Goedkoop Prof. dr. A.P. Hollander Redactie - Vlaanderen Dr. F. Struyf (hoofdredacteur) Dr. L. Dossche Prof. dr. J. Gielen Prof. dr. R. Meeusen Ap. dr. P. Nijs Prof. dr. K. Peers Auteursrichtlijnen www.sportengeneeskunde.nl Redactiesecretariaat Nicole Eyssen Tel. +31 (0)30 707 30 00 E-mail: nicole.eyssen@sportsmedia.nl Vormgeving Studiorvg, Rotterdam Druk PreVision Graphic Solutions, Eindhoven Bladmanager/marketing Marleen Kessel E-mail: marleen.kessel@sportsmedia.nl Uitgever Michel van Troost Arko Sports Media bv Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Nederland Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax. +31 (0)30 605 26 18 E-mail: sport@sportsmedia.nl Advertentieacquisitie Arko Sports Media bv Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax +31 (0)30 605 26 18 Via Marleen Kessel E-mail: marleen.kessel@sportsmedia.nl Lezersservice Abonnementen/adreswijzigingen Arko Sports Media Postbus 393 3430 AJ NIEUWEGEIN Tel. +31 (0)30 707 30 00 Fax. +31 (0)30 605 26 18 E-mail: info@sportsmedia.nl Abonnementen Regulier abonnement € 92,95 Studenten abonnement € 47,50 Losse editie € 22,50 Prijzen zijn exclusief btw maar inclusief verzendkosten. Opzeggingen van het abonnement – uitsluitend schriftelijk – dienen uiterlijk zes weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Reprorecht Het verlenen van toestemming tot publicaties in dit tijdschrift houdt in dat de uitsluiting van ieder ander onherroepelijk door de auteur in gemachtigd de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 lid 2 van de Auteurswet 1912 en in het Koninklijk Besluit van 20 juni 1974 (Stb. 35) ex art. 16b van de Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Overname van artikelen na toestemming van de redactie met bronvermelding is mogelijk. De redactie draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de advertenties/advertorials in dit tijdschrift. Voorwoord Chronische sportletsels: pijn is noodzaak, lijden optioneel? Tijdens de zomermaanden zijn de Vlaamse en Nederlandse sportliefhebbers verwend geweest met enkele prachtige prestaties. De Olympische Spelen zijn een bekroning voor het titanenwerk van heel wat individuen. Helaas verloopt het niet steeds op die manier, en worden sommige beloftevolle sporters belemmerd in hun prestaties door pijnklachten. Hoewel ze voor het overige alle capaciteiten hebben om tot de top te behoren, raken deze sporters in een vicieuze cirkel, waardoor ze niet meer doorgroeien, en uiteindelijk omwille van chronische pijnklachten hun ambities niet kunnen waarmaken. In de sportrevalidatie staat een analytische evaluatie van de pijnklacht vaak centraal. Gestoeld op een jarenlange ervaring evalueren sportartsen en sportfysiotherapeuten het gewricht dat verantwoordelijk is voor de klachten, alsook de omliggende gewrichten en spieren. Zo zijn er tal van concepten uitgewerkt die - al dan niet - een meerwaarde betekenen in de sportrevalidatie. De evaluatie en de behandeling van chronische klachten blijven echter al te vaak beperkt tot de perifere structuren. Recent werden enkele chronische sportgerelateerde musculoskeletale pathologiëen onder de loep genomen en bestudeerd vanuit een eerder centraal-neurologisch perspectief op pijn. Zo werden er bijvoorbeeld bij patiënten met unilaterale schouderklachten ten gevolge van een schouderimpingement, verlaagde pijndrempels gevonden aan beide zijden.1 Bilateraal verlaagde pijndrempels ter hoogte van zowel onderste als bovenste ledematen werden vastgesteld bij patiënten met unilaterale elleboogklachten ten gevolge van een epicondylitis lateralis.2,3 Ook bij patiënten met een carpaaltunnelsyndroom blijken er gelijkaardige veralgemeende veranderingen op te treden.4 centrale sensitisatie vastgesteld bij sporters met patellapeestendinopathiëen.5,6 Vorig jaar werd door een Nederlandse onderzoeksgroep tekenen van Al deze resultaten suggereren dat belangrijke veralgemeende mechanismen een rol spelen bij sommige sporters met chronische klachten. Het is al lang bekend dat de hersenen redelijk plastisch zijn en dat ze gevoelig zijn voor langdurige stimulatie. Mede dankzij een verbetering van de medische beeldvormingstechnieken om de structuur en de werking van de hersenen in kaart te brengen, zijn er de laatste tien jaren verschillende studies gepubliceerd bij zeer diverse populaties. Zo zijn er tal van voorbeelden dat de motorische en/of sensorische cortex adapteren ten gevolge van training (motorische cortex bij sporters en muzikanten, sensorische cortex bij blinden die braille lezen). Ook intensieve nociceptieve stimulatie kan leiden tot veranderingen in de hersenen. Dit werd vastgesteld bij onder meer patiënten met chronische lage rugklachten, complex regionaal pijnsyndroom, etc. Bij al deze patiënten met chronische pijnklachten werden er adaptaties in de hersenen geobserveerd, niet enkel in de structuren die betrokken zijn bij de verwerking van de pijn, maar ook in structuren die hier helemaal niet betrokken bij zijn. ISSN: 1874-6659 Lid van het Nederlands Uitgeversverbond © Arko Sports Media 2012 Coverfoto Epke Zonderland tijdens zijn gouden rekoefening op de Olympische Spelen in Londen. Fotocredit ANP Photo nummer 4 | oktober 2012 | Sport & Geneeskunde 3 Pagina 2
Pagina 4Heeft u een spaarprogramma, magstream of web handleidingen? Gebruik Online Touch: handleiding digitaal maken.
Sport & Geneeskunde nummer 4 | Oktober 2012 Lees publicatie 16Home