CENTRE COURT 43 In deze rubriek besteden we aandacht aan de visie van tennisleraren op de sport en het vak van coach. De aftrap is voor Vincent van Gelderen, eigenaar van Van Gelderen Tennis Academy in Middenbeemster. “De essentie is: de bal lekker raken.” | Door Jan Koning | Van Gelderen Tennis Academy is – met twintig leraren werkzaam bij ruim twintig verenigingen – een van de grootste tennisscholen van Noord-Holland. Ruim 120 wedstrijdgerichte kinderen trainen dagelijks bij Vincent van Gelderen en zijn collega’s. En hoewel wedstrijdgericht klinkt als resultaatgericht, streeft hij het tegenovergestelde na. Van Gelderen: “Ik heb een bloedhekel aan resultaatwoede, de drang naar resultaat. Zowel van kinderen als van ouders. Die drang zit diep bij velen, om gek van te worden. Ik vraag altijd of ze het willen omdraaien: niet naar de score op het scorebord kijken, maar naar de wedstrijd in zijn totaal. Resultaat bereik je door wat je na een wedstrijd doet; we nemen met onze leerlingen altijd door wat ze tijdens een wedstrijd hebben gezien en vooral gevoeld. Zodat ze in de volgende wedstrijd zelf zien en voelen of ze meer inhoud hebben gekregen, en zich meer bewust zijn van hun lichaam. Dat is vooruitgang, dat is resultaat. Resultaat is juist niet de score op een scorebord.” MOTIVATIE Het tennis op straat is bijna verdwenen en de voorzieningen voor tennissers zijn door de jaren heen enkel beter geworden. Of dit werkelijk vooruitgang betekent, waagt Van Gelderen te betwijfelen. “Tennis is een sport waarin leerlingen tegenwoordig in hoge mate ‘getraind’ worden. Vroeger tenniste je behalve bij een vereniging ook vaak op straat. De bal sprong zo nu en dan weg, en daar moest je met je voetenwerk altijd op anticiperen. Je verloor net zo makkelijk als dat je won, en je was gewend te vechten voor je puntjes. Maar altijd stond het plezier voorop. De kinderen van nu voelen vaak een enorme druk om resultaat te behalen. Waarom eigenlijk? En wat is resultaat? Veel kinderen en ouders staren zich blind op resultaat in de vorm van punten, scores, geld. Dat is niet slechts een tennisprobleem, maar een maatschappelijk probleem. Alles is tegenwoordig resultaatgericht en wordt uigedrukt in cijfers: videospelletjes, CITOtoetsen en ga zo maar door. Als je niet goed en niet snel genoeg scoort, hoor je er niet bij, terwijl plezier en vooruitgang in je eigen leerproces de enige criteria horen te zijn waaraan je hoeft te voldoen. Want die creëren de motivatie om iets te blijven doen. Motivatie en succes zijn niet afhankelijk van meetbaarheid, maar van het plezier waarmee je iets doet.” LOGISCH BEWEEGPATROON Volgens Van Gelderen zijn er te veel trainers die dingen roepen om het roepen. “Het zijn veredelde ballenmachines met een vast repertoire dat ze afdraaien. ‘Indraaien, roteren, onder de bal komen!’ Slaat nergens op! Onder de bal komen? Ja, waarmee? ‘Met je knie’, hoor ik dan. Nee, helemaal niet met je knie, met je racket. Je knieën zijn je veringen, net als bij een auto. Ze verzorgen de timing bij je afzet, niet dat je ‘onder’ de bal komt! Zolang er trainers zijn die lukraak dit soort clichés roepen, gaat er veel talent verloren. Dan kun je kinderen nog beter gewoon lekker laten tennissen en helemaal niets zeggen. Nog zoiets: techniek. Wat is dat eigenlijk? Techniek is een samenspel van alle bewegingen die je maakt. Elke speler maakt andere slagen en bewegingen, dus je kunt niet zeggen dat we allemaal dezelfde techniek moeten hebben. Daarom zeg ik vaak dat er geen goede techniektrainers zijn, alleen slechte. Er zijn ontzettend veel trainers die hun pupillen dingen leren die voor geen meter kloppen, puur om hun stempel erop te drukken. Om een voorbeeld te geven; ik gooi een net iets te zware medicijnbal opzij van een leerling. Deze zal uitstappen met zijn buitenste been, de bal vangen en hem dan vanaf zijn buitenste been weer teruggooien. Veel trainers roepen in die situatie: ‘Je moet instappen’. Ze roepen een technische opdracht, maar het is een opdracht zonder zin en effect, hoogstens een nadelige, want hij sluit niet aan bij een logisch beweegpatroon. Wij proberen op onze school bewegingen logisch te maken. Niet volgens een vast patroon, maar op een manier die het beste bij de leerling in kwestie past.” DE BAL LEKKER RAKEN Wat voor Van Gelderen vanzelfsprekend is, kan voor een ander klinken als hogere wiskunde. Toch is de kern heel simpel, meent Van Gelderen. “Vraag een kind wat hij of zij het leukste vindt aan tennis, en je zult 99 van de honderd keer horen: ‘De bal lekker raken’. Dat is waar tennis in essentie om draait. Of je nou zes of zestig bent, van niveau 1 of 9, iedereen wil die bal lekker raken. Met dat gegeven moet je als trainer aan de slag. De een voelt zich fijner bij een tussengreep en de ander kiest voor een westerngreep, maar het gaat er uiteindelijk om of het lekker voelt, of het enigszins logisch is en of het lekker slaat. Er is geen maatstaf, wel maatwerk. Wij maken tennis logisch en plezierig voor iedereen. En dat is ook onze visie: of je nu junior of senior bent, het gaat erom binnen je mogelijkheden op een plezierige manier en met een bepaalde vorm van souplesse de bal lekker te kunnen raken. Ongeacht wat het scorebord zegt.” t Pagina 42
Pagina 44Heeft u een tijdschrift, digimagazine of online catalogussen? Gebruik Online Touch: maandblad digitaal bladerbaar op uw website plaatsen.
CENTER COURT | nummer 2 2014 Lees publicatie 34Home