Sportmedische Praktijk Tabel 2. Differentiatie tussen het fysiologische sporthart en de pathologische hypertrofe cardiomyopathie (HCM) bij patiënten met “grey-zone” linkerventrikel wanddiktes (13-15 mm).4,7 Kenmerk Abnormale patronen van linkerventrikelhypertrofi e met heterogene en asymmetrische distributie Linkerventrikeldimensie > 55 mm (excentrische linkerventrikelhypertrofi e) Linkerventrikeldimensie < 45 mm (concentrische linkerventrikelhypertrofi e) Fors toegenomen linker atrium (> 40 ml/m2) Bizar ECG patroon Abnormale diastolische of systolische functie Vrouwelijk geslacht Belaste familieanamnese voor SCD of HCM Afname ventriculaire wanddikte na deconditionering Inspanningstolerantie met VO2max > 45 ml/kg/min Delayed contrast enhancement op MRI cor Fysiologisch Sporthart - + - - - - - - + + - HCM + - + + + + + + - - + ICD overwogen worden. Een goede risicostratifi catie is hier echter noodzakelijk gezien de kosten en geringe risico’s die gepaard gaan met een ICD-implantatie (belangrijke risicofactoren zijn bijvoorbeeld een belaste familieanamnese voor SCD, onverklaarde syncope en een extreme linkerventrikelmassa). Sportadvies Indien een HCM bewezen is of zeer sterk vermoed wordt, dan is volgens de Bethesda criteria het advies dat sporters alleen in klasse 1A mogen participeren (laag statische en laag dynamische component, zoals biljart, bowlen, cricket, golf en curling).11 Dit is ongeacht symptomatologie, fenotype, aanwezigheid van uitstroombelemmering, operatieve behandeling, septum ablatie of ICD plaatsing. Het advies bij positieve genetische screening, maar een structureel nog normaal hart is vooralsnog discutabel. Preventie Volgens verschillende richtlijnen bestaat het pre-participatieprogramma voor sporters uit drie belangrijke onderdelen: anamnese, lichamelijk onderzoek en een ECG.11 Bij de anamnese is voornamelijk de familieanamnese en de voorgeschiedenis van de patiënt van belang en uiteraard dienen huidige cardiale problemen te worden uitgevraagd. Het lichamelijk onderzoek richt zich op het hart en de bloedvaten en tevens op eventuele Marfan stigmata. Een standaard 12-afl eidingen rust-ECG is een nuttig instrument in de scree12 Sport & Geneeskunde | juni 2012 | nummer 2 ning naar HCM, ondanks het relatief hoge aantal vals-positieve uitslagen.11 Obstakels die ervoor zorgen dat deze pre-participatiescreening niet voor alle sporters verplicht wordt zijn het grote aantal personen dat gescreend zal moeten worden, de kosten-baten analyse en het gegeven dat SCD in de sport met deze maatregel niet zal worden uitgebannen.11 Conclusie Differentiatie tussen een fysiologisch sporthart en hypertrofe cardiomyopathie (HCM) kan soms uitdagend zijn, maar is van groot belang. Enerzijds is het doel om een SCD maximaal te voorkomen, maar anderzijds willen we voorkomen dat niet iedere sporter met borderline linkerventrikel wanddiktes het sporten (tijdelijk) moet staken. Dit heeft namelijk vaak zware psychologische en prestatieve consequenties voor de sporters. In deze casus werd de patiënt door de sportarts naar de cardioloog verwezen in verband met een afwijkend ECG bij screening. Er werd een uitgebreide analyse verricht middels onder andere echocardiografi e en MRI. Er werd afgezien van genetische counseling of screening van familieleden, omdat na deconditionering snelle regressie van de hypertrofi e plaatsvond en daarmee een erfelijke HCM onwaarschijnlijk was geworden. Concluderend betrof het een patiënt met een benigne hypertrofe respons bij langdurige duursportbeoefening. Er werd een positief advies gegeven voor sportbeoefening nadat de analyse was afgerond. Pagina 11
Pagina 13Scoor meer met een web winkel in uw vakbladen. Velen gingen u voor en publiceerden rapporten online.
Sport & Geneeskunde nummer 2 | Juni 2012 Lees publicatie 14Home