dag 1 // donderdag 27 november 2014 Disclosure De uitvoering van dit project door de eerste auteur is ondersteund door stichting De Drie Lichten, het Wetenschappelijk College Fysiotherapie en Anna Foundation | NOREF. Jill Cook is directeur en aandeelhouder bij Trackside Technologies, de aanvrager van een patent gericht op het gebruik van echografie om bindweefsel te monitoren voor de behandeling ervan. Biografie M. van Ark M. van Ark is verbonden aan het Sportmedisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen en aan de School of Physiotherapy, Monash University, Frankston, Victoria, Australia. Sessie C1: Jeugd (Chronisch ziek) Dr. Erik Hulzebos Vrijdag 28 november – 10.30 uur – sessie C1 – Inspanning en training bij Cystic Fibrosis Inspanning en training bij Cystic Fibrosis Introductie Sinds de jaren zeventig wordt er veel onderzoek gedaan naar de effecten van fysieke training bij patiënten met Cystic Fibrosis (CF). Daarnaast wordt er de laatste tien jaar veel aandacht besteed aan de rol van het meten en monitoren van het inspanningsvermogen van patiënten met CF. In de literatuur bestaat nog geen consensus over de beste methodiek om het inspanningsvermogen te meten. Verder verschillen de inzichten over de meest dominante inspanninglimiterende mechanismen bij CF en lopen de ideeën over hoe trainingsinterventies op individueel niveau in te stellen uiteen. Verschillende wetenschappelijke studies laten zien dat er een nauwe samenhang bestaat tussen het functioneren van het respiratoire, cardiovasculaire, musculoskeletale, infectieuze en inflammatoire systeem en het inspanningsvermogen.(1,2,3,4) Omdat de cardiorespiratoire fitheid een van de belangrijkste voorspellers is van morbiditeit en mortaliteit bij patiënten met CF, is het bepalen/meten van deze cardiorespiratoire fitheid een belangrijk onderdeel in het diagnostisch proces.(5,6,7) Aan de hand van een casus wordt het meten van deze cardiorespiratoire fitheid, middels een maximale cardiorespiratoire inspanningstest (CPET), besproken en uitgewerkt. Door vervolgens fysiologisch te redeneren worden vanuit de gepresenteerde CPET de meest limiterende en beïnvloedbare factoren bepaald/vastgesteld. Vervolgens worden trainingsrichtlijnen gepresenteerd om deze limitaties middels een (evidence-based) trainingsinterventie te verminderen.(8,9,10) Referenties 1. Almajed A., Lands L.C. ‘The evolution of exercise capacity and its limiting factors in cystic fibrosis’. Paediatr Respir Rev. 2012 Dec;13(4):195-9. 2. Van de Weert-van Leeuwen P.B., Slieker M.G., Hulzebos H.J., Kruitwagen C.L., Van der Ent C.K., Arets H.G. ‘Chronic infection and inflammation affect exercise capacity in cystic fibrosis’. Eur Respir J. 2012 Apr;39(4):893-8. 3. Schneiderman J.E., Wilkes D.L., Atenafu E.G., Nguyen T., Wells G.D., Alarie N., Tullis E., Lands L.C., Coates A.L., Corey M., Ratjen F. ‘Longitudinal relationship between physical activity and lung health in patients with cystic fibrosis’. Eur Respir J. 2014 Mar;43(3):817-23. 4. Van de Weert-van Leeuwen P.B., Hulzebos H.J., Werkman M.S., Michel S., Vijftigschild L.A., Van Meegen M.A., Van der Ent C.K., Beekman J.M., Arets H.G. ‘Chronic inflammation and infection associate with a lower exercise training response in cystic fibrosis adolescents’. Respir Med. 2014 Mar;108(3):445-52. 52 10e Sportmedisch Wetenschappelijk Jaarcongres Pagina 53

Pagina 55

Heeft u een brochure, noviafacts of internet onderwijs catalogussen? Gebruik Online Touch: krant online bladerbaar publiceren.

VSG Abstractboek 2014 Lees publicatie 37Home