Congresverslag behandeling. Zij zullen voor een deel met de bestaande programma’s uitkomen, maar vaak is specifiekere begeleiding gewenst. Stichting Tegenkracht biedt deze mogelijkheid en is een mooi voorbeeld van hoe oncologische revalidatie een transitie aan het doormaken is van de one-size-fits-all benadering van Herstel & Balans naar een meer individueel toegesneden programma per patiënt. Thomas Zijlma, coördinator van Stichting Tegenkracht én zelf (ex)kankerpatiënt vertelde over deze organisatie waar (ex) kankerpatiënten terecht kunnen voor een individueel sportplan gericht op de sport die ze weer willen beoefenen. Na het intakegesprek volgt een sportmedisch onderzoek bij een aangesloten sportarts. Aan de hand van het sportmedisch advies en de persoonlijke doelstellingen zoekt Stichting Tegenkracht de juiste begeleiding, bijvoorbeeld een gespecialiseerde fysiotherapeut in de regio. Aansluitend aan Zijlstra sprak sporter en patiënt Victor van der Storm over zijn ervaringen met Tegenkracht, die hem hielp om tijdens zijn behandeling voor Non-Hodgkin Lymfoom zijn fitness weer op te pakken. Hiermee won hij niet alleen zijn conditie, maar ook het gevoel van de eigen regie in zijn leven terug. Wetenschappelijk onderzoek De resultaten van reeds verschenen studies naar doelmatige programma’s, zijn dermate substantieel dat het niet meer ter discussie staat dat oncologische revalidatie (kosten)effectief is. Vervolgens is onderzoek nodig dat zich richt op optimaliseren/verbeteren van de programma’s. Gerandomiseerde klinische studies lijken hier niet het meest geschikt voor. Olga Husson pleitte in plaats hiervan voor de praktijkgerichte clinical comparative research. Bij deze onderzoeksmethode wordt implementatie gekoppeld aan registratie van effecten. In grotere patiëntaantallen kunnen karakteristieken en wensen van patiënten nauwkeurig gerapporteerd worden en is uiteindelijk eerder een conclusie te trekken welke behandeling het meest effectief is bij welke patiënt. Op basis hiervan kan een verbetering ook weer sneller doorgevoerd worden. Bij een RCT duurt dit jaren en tijdens deze periode zijn geen veranderingen mogelijk. Bij de afsluitende discussie waren de deelnemers en sprekers op het congres het eens dat de oncologische revalidatie een goed gestructureerde plek verdient in de basiszorg voor oncologische patiënten. Hiervoor is een betere samenwerking nodig met de verwijzer (vaak de oncoloog of chirurg en hun verpleegkundig specialisten) en zal er steeds meer gewerkt moeten worden met op maat gesneden pronummer 5 | november 2014 | Sport & Geneeskunde 37 gramma’s per patiënt. Uiteraard moeten er afspraken worden gemaakt over de vergoeding met de zorgverzekeraars. De oncologische revalidatie kan zowel door een revalidatiearts of een sportarts worden aangestuurd en begeleid. Daarnaast zijn er meer gespecialiseerde fysiotherapeuten nodig om de patiënten bij het trainen te ondersteunen. Tenslotte is er een duidelijke ontwikkeling gaande dat patiënten niet alleen ná de behandeling, maar zeker ook tijdens de behandeling en zelfs in de palliatieve fase gebruik gaan maken van revalidatie. De specialistische kennis van de sportarts op het gebied van fysieke belasting en belastbaarheid en vertaling naar gerichte training geeft een essentiële meerwaarde bij deze complexe patiënten. Het meest doelmatig lijkt het wanneer een oncologisch behandelteam patiënten zal signaleren bij wie simpel beweegadvies niet volstaat en bij wie meer gerichte training nodig is, zoals bij patiënten met overmatige moeheid, spierzwakte, zware behandelingen en/of hoge belastingseisen (werk of ADL). De sportarts/revalidatiearts zal vervolgens na de intake gericht begeleidingsmodules inzetten en de patiënt counselen in zijn eigen activiteiten. Na afloop van deze begeleidingsmodules is het essentieel dat een vertaalslag gemaakt wordt op welke manier zelfstandig verder getraind gaat worden en ook hier is een belangrijke rol voor sportarts/revalidatiearts weggelegd om dit te coachen. Suzan de Jonge, sportarts in opleiding (Medisch Centrum Haaglanden, Leidschendam) Arjen Joosse, internist-oncoloog in opleiding (Reinier de Graaf Groep, Delft) Pagina 36

Pagina 38

Interactieve online webshop, deze artikel of vakblad is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online plaatsen van everenigingsbladen.

Sport & Geneeskunde nummer 5 | november 2014 Lees publicatie 42Home