Overzichtsartikel getoond dat fasciotomieën van de onderbenen tot een krachtsvermindering leiden van 10-16%94 . Prognose De prognose voor het militaire beroep na fasciotomie is niet gunstig. Analyse van 611 patiënten die een fasciotomie ondergingen in het Amerikaanse leger tussen 2003 en 2010 toont aan dat bij 44,7% van de patiënten onderbeenklachten terugkomen, 27,7% van de patiëntengroep keert niet terug naar zijn functie en 17,3% gaat met ontslag76 staken van creatinesuppletie55,56 (zie ook tabel 2). Het aantal malen dat een fasciotomie wordt verricht is hierdoor aan het dalen. . Analyse van 44 patiënten die in 2010 in het CMH een eerste fasciotomie ondergingen van het voorste compartiment van beide benen, toont een vergelijkbaar ongunstige prognose voor het militaire beroep: twee jaar na operatie zijn 15 van de 44 militairen (34%) teruggekeerd naar hun oorspronkelijke functie en functioneren sindsdien pijnvrij, 28 militairen (64%) hebben het beroep verlaten (12 van hen na een medische ongeschiktheidverklaring door de verzekeringsarts), en 25 militairen (57%) hebben nog steeds klachten95 . Conservatieve behandeling Diebal rapporteert als eerste over de gunstige effecten van loopscholing op het verminderen van de klachten en het verlagen van de ICD bij militairen met CICS67 . Het ging hierbij wel om een ‘zeer homogene’ populatie militairen: jonge, fitte officieren in opleiding, met CICS van uitsluitend het voorste compartiment. Recent zijn meer studies verschenen die een gunstig effect van het veranderen van looptechniek op beenbelasting beschrijven in recreatieve hardlopers68,96 Behandeling in de derde lijn: revalidatiecentra Er zijn twee centra binnen Defensie die multidisciplinaire revalidatieprogramma’s aanbieden, met de mogelijkheid tot intern verblijf: de Sociaal Medische Dienst van de marine (SMD) in Amsterdam en het Militair Revalidatie Centrum Aardenburg (MRC) in Doorn. Beide behandelcentra begeleiden militairen met overbelastingsblessures van de onderbenen, zowel pre- als postoperatief. In de Richtlijn Onderbeenklachten wordt eerstelijns artsen geadviseerd in eerste instantie te verwijzen naar het onderbeenspreekuur in het CMH voor aanvullende diagnostiek en behandeladvies en nog niet direct naar voornoemde behandelcentra. Er is enige literatuur over het revalidatieproces na een fasciotomie99 is in sommige gevallen mogelijk100 gehouden met een revalidatieduur van 3 maanden of meer4 . Optrainen tot een hoog militair belastbaarheidniveau , al moet rekening worden . . Loopschoeisel kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan reductie van de beenbelasting. Zogenaamde ‘low drop/low heel height’ schoenen verminderen de piekbelasting op de hiel met 25%57 . Eerder was al aangetoond dat een binnenzool met een stijgende helling van hak naar voorvoet de druk in het voorste compartiment tijdens hardlopen gemiddeld ruim 20 mm Hg kan doen dalen97 . Het verstrekken van sportschoenen met een andere (afgenomen) hellingshoek van de binnenzool is nog niet beschreven als therapie voor CICS, maar zou overwogen kunnen worden97 . Sommige auteurs zijn inmiddels van mening dat pijnklachten en verhoogde druk in een compartiment van het onderbeen veroorzaakt door verkeerde looptechniek een aparte diagnose moet worden: biomechanical overload syndrome98 . Op basis van voornoemde ontwikkelingen heeft in het CMH een beleidsverandering plaatsgevonden in de behandeling van CICS. Fasciotomie wordt momenteel pas overwogen ná tenminste drie maanden conservatieve therapie zoals hiervoor beschreven, met extra aandacht voor loopscholing en het 16 Sport & Geneeskunde | maart 2015 | nummer 1 Herbeoordeling op dienstgeschiktheid Als een militair niet herstelt tot het belastbaarheidniveau dat nodig is voor zijn functie, kan de bedrijfsarts aan de commandant adviseren om de militair op een andere functie in te zetten, waar minder beenbelastende werkzaamheden worden gevraagd. Als een militair niet meer kan voldoen aan de militaire basiseisen, met als simpelste meetpunt een 12-minuten looptest (Coopertest), moet de bedrijfsarts de commandant adviseren een herbeoordeling op dienstgeschiktheid aan te vragen bij de militaire verzekeringsarts. Het spreekt voor zich dat in het kader van goede personeelszorg een militair pas aangeboden wordt bij de verzekeringsarts als er maximale curatieve zorg heeft plaats gevonden, waaronder consultatie van de tweede lijn. De militaire verzekeringsarts bedrijft tertiaire preventie als hij een militair definitief dienstongeschikt verklaart op basis van therapieresistente of recidiverende overbelastingsblessures van de onderbenen. Blijvend aandacht voor onderbeenklachten als beroepsaandoening van militairen Met het verschijnen van de richtlijn onderbeenklachten en het multidisciplinaire spreekuur in het CMH heeft de werkgroep onderbeenklachten de doelstellingen gehaald. In het najaar van 2014 is een (bij)scholingsprogramma voor militaire artsen en fysiotherapeuten uitgevoerd. Omdat onderbeenklachten worden gezien als een beroepsgebonden Pagina 15
Pagina 17Scoor meer met een online shop in uw flyers. Velen gingen u voor en publiceerden lesmateriaal online.
Sport & Geneeskunde nummer 1 | maart 2015 Lees publicatie 45Home