Beide behandelingen verminderden de pijnklachten (VAS, score 0-10) in de behandelperiodes; in vergelijking met de hakverhoging werd behandeling met de aangemeten inlegzool geassocieerd met significant minder pijn (OR 0.22, P<0.001 [0.15, 0.34]). Daarnaast was de aangemeten inlegzool de voorkeur van 77% van de patiënten. Tussen de behandelperiodes (“wash-out” periode) verergerden de pijnklachten. Aan het einde van de studie (26 weken), was de mediane VAS score voor pijn in beide groepen 0, in vergelijking met 4.8 bij de initiële inclusie. Weiner beschreef retrospectief de grootste serie van patiënten met de ziekte van Sever28 . Hij beschreef de resultaten van 227 kinderen die in zijn kliniek werden behandeld. Alle patiënten werden met een inlegzool (⅝ inch.) behandeld; bij persisterende klachten werd anti-inflammatoire medicatie en/of vier tot zes weken gips immobilisatie voorgeschreven. Het aantal persisterende gevallen wordt niet vermeld in de publicatie. Over het algemeen waren patiënten pijnvrij na anderhalf tot drie maanden na start van de behandeling. Discussie Deze review laat zien dat de beschikbare literatuur over de verschillende behandelmodaliteiten voor de ziekte van Sever van onvoldoende kwaliteit is en dat er daarmee onvoldoende bewijs bestaat over de effectiviteit ervan. In de geëvalueerde studies is er sprake van een substantiële heterogeniteit in publicatiedata, grote verschillen in gebruikte uitkomstmaten en over het algemeen lage kwaliteit van de gevonden studies. De enige RCT testte verschillende inlegzolen om pijn te verlichten bij jongens met de ziekte van Sever, een hakverhoging werd vergeleken met een aangemeten inlegzool18 . Een belangrijke beperking van deze studie is de onderzochte populatie, aangezien alleen jongens geïncludeerd werden. Hoewel de incidentie hoger is bij jongens dan bij meisjes, blijft het noodzakelijk de behandeling ook bij meisjes te evalueren, vooral omdat de geprefereerde behandeling (zeer) patiëntspecifiek is3-6 . Verschillende auteurs hebben het belang van het nemen van rust en het staken van activiteiten benadrukt voor kinderen met pijnklachten veroorzaakt door de ziekte van Sever3;4;11;16;23;38;41 . Hoewel studies aantonen dat rust voor directe pijnverlichting zorgt, moet men terughoudend zijn een volledig studieregime hierop af te stemmen. Kinderen in onze samenleving zouden over het algemeen niet gedwongen of geadviseerd moeten worden te stoppen met lichaamsbeweging, zeker indien er alternatieve behandelregimes beschikbaar zijn. In de huidige samenleving is overConclusie Er is gebleken dat er veel verschillende behandelmethodes voor de ziekte van Sever zijn. Het kwaliteitsniveau van studies die de effectiviteit van behandelingen evalueren is erg laag, met een aanzienlijk risico op bias. Elk geëvalueerd behandelregime was conservatief, waarbij men zich met nummer 1 | maart 2013 | Sport & Geneeskunde 17 gewicht een groeiend probleem en zouden kinderen geadviseerd moeten worden juist zo actief mogelijk te zijn42 Wanneer andere behandelopties beschikbaar zijn dienen deze de voorkeur te krijgen18;19 . Een uitgebreide discussie over de terminologie voor de ziekte van Sever valt buiten het onderwerp van deze review. De suggestie om “ziekte” in “blessure” te veranderen lijkt ondersteund door recente bevindingen13;17-19 . De auteurs van deze review ondersteunen een toekomstige verandering in de terminologie van de ziekte van Sever naar de blessure van Sever. Aangezien er (nog) geen consensus bestaat en de meeste publicaties refereren naar apofysitis calcanei als de ziekte van Sever hebben we ervoor gekozen ‘ziekte’ te gebruiken in deze review. Meerdere studies pleiten ervoor geen beeldvorming te gebruiken in de diagnostiek van de ziekte van Sever5;22;43 . Desondanks gebruiken de meeste geïncludeerde studies enige vorm van beeldvorming voor de diagnostiek2;9;17;23;34;35;38;44 . Conventionele röntgendiagnostiek werd het meest gebruikt2;9;23;34;35;38;44 . Ondanks het feit dat . beeldvorming geen vereiste is, delen velen de mening dat het van toegevoegde waarde is om andere pathologie, zoals retrocalcaneaire bursitis, stress fractuur calcaneus, ossale maligniteit, uit te sluiten3;5;15;21;28 De belangrijkste beperking van de beschikbare literatuur is het lage evidence niveau van de geïdentificeerde studies en dus het aanzienlijke risico op bias in deze studies. Daarnaast kon de volledige tekst van twee studies niet verkregen worden45;46 . Het is onwaarschijnlijk dat deze studies een effect hebben gehad op de huidige resultaten gezien beide werden geïdentificeerd als ‘grijze literatuur’. Tot dusver blijft het onzeker welke behandeling het meest effectief is, in zowel pijnverlichting als patiënttevredenheid. Meer informatie met betrekking tot de beste behandeling is belangrijk omdat een recente studie wees op de kwaliteit van leven van kinderen met de ziekte van Sever26 . Meer informatie met betrekking tot de beste behandeling is belangrijk, omdat een recente studie wees op de kwaliteit van leven van kinderen met de ziekte van Sever . De auteurs van deze studie delen deze mening. Pagina 16
Pagina 18Heeft u een PDF, blue berry of digitale handleidingen? Gebruik Online Touch: clubmagazine naar een digitale publicatie omzetten.
Sport & Geneeskunde nummer 1 | Maart 2013 Lees publicatie 19Home