door Reynolds et al.4 geschat op ongeveer 20.000 USD per patiënt. Dit bedrag is nog zonder de kosten van de zorgconsumptie van deze patiënten. In een Cochrane review uit 2004 wordt beschreven dat drie maanden graded exercise therapy (GET) met minimaal een- of twee-wekelijkse begeleiding door een (para)medicus een effectieve behandelmethode is voor CVS.5 In deze review wordt aangegeven dat meer gerandomiseerde en lange termijn studies nodig zijn om te kunnen bepalen of patiënten die in conditie verbeteren en minder moe worden ook op lange termijn minder moe en conditioneel beter blijven. Op de afdeling sportgeneeskunde in Zwolle wordt al meer dan tien jaar een GET programma aangeboden aan patiënten met moeheid, waaronder een groot percentage CVS patiënten. De nadruk ligt bij het programma op een grote mate van zelfstandigheid van de patiënt. Zij krijgen een beweegschema voor drie maanden mee en moeten zelf in de thuissituatie gaan bewegen zonder verdere begeleiding van een (para)medicus. Elke drie maanden volgt er een gesprek met de sportarts waarbij de nadruk wordt gelegd op het belang van het bewegen voor de lichamelijke fi theid. Vervolgens krijgen zij het volgende schema voor drie maanden mee. De patiënt wordt gedurende één jaar op deze manier begeleid. Dit programma is door de beperkte begeleiding relatief goedkoop en vraagt een grote mate van zelfstandigheid van de patiënt. Het is echter nog niet bekend of dit programma met deze beperkte begeleiding (drie-maandelijks i.p.v. twee-wekelijks) ook op korte en lange termijn effectief is. Om daar een uitspraak over te kunnen doen is er allereerst een retrospectieve studie verricht naar de resultaten van de patiënten die de afgelopen vijf jaar hebben deelgenomen aan dit programma. De primaire vraagstelling was of de CVS patiënten die deelnamen aan dit programma conditioneel verbeteren. Secundair werd er gekeken naar het effect op moeheid en arbeidsparticipatie. Methode Alle patiënten die hebben deelgenomen aan het GET programma tussen 2005 en 2010 en minimaal drie maanden hebben getraind, werden geïncludeerd in deze studie. Geexcludeerd werden alle patiënten die niet voldeden aan de CDC-defi nitie voor CVS1 (Zie fi guur 1). Het GET programma bestond uit dagelijks bewegen op 50-60% van de maximale zuurstofopname. Patiënten kregen een overzicht mee van de activiteiten die passen bij deze intensiteit. Het beweegschema bestond uit een tot drie keer per dag gedurende 6 dagen per week bewegen met deze intensiteit. In de loop van de weken liep de duur op van 15 minuten naar 90 minuten per dag. De patiënten werden niet begeleid bij het uitvoeren van het programma. Voorafgaand aan het programma en elke drie maanden gedurende één jaar werd er een maximale inspanningstest afgenomen om zo nodig de intensiteit van het programma aan te kunnen passen. Tevens volgde er een gesprek met de sportarts over de resultaten van de test en wederom het belang van bewegen. Via een statusonderzoek werden de resultaten van de inspanningstesten bij aanvang (baseline), na drie en twaalf maanden met elkaar vergeleken. De inspanningstesten werden uitgevoerd op een elektrisch aangestuurde fi etsergometer (Lode BV Medical technology, Groningen, The Netherlands) en uitgevoerd middels een 3-minuten protocol. Dit betekent dat de patiënt startte met een wattage van ongeveer 50% van het voorspelde maximum en deze elke 3 minuten toenam met 10% van het voorspelde maximum. Tijdens de inspanningstest werd het ECG geregistreerd, waarbij de ACSM stopcriteria werden gehanteerd.6 Voorafgaand aan de inspanningstest werden lengte, gewicht en bloeddruk gemeten. Uit de status werden verder de gegevens over moeheid, werk, meer dan 30 minuten slapen of rusten overdag en eventueel stopreden genoteerd. De resultaten zijn weergegeven in gemiddelde (± standaard deviatie) of in percentage (%). De verschillen tussen baseline, drie en twaalf maanden werden getoetst middels een gepaarde t-toets. Resultaten Populatie en uitgangsconditie Tussen 2005 en 2010 hebben in totaal 123 CVS patiënten minimaal drie maanden deelgenomen aan het GET programma. De groep bestond uit 86 vrouwen (69.9%) en 37 mannen. De gemiddelde leeftijd was 35.9 jaar (± 12.7) en 38.4 jaar (± 10.9) voor respectievelijk vrouwen en mannen. Dit verschil is niet signifi cant (p=0.30). De gemiddelde lengte bedroeg 173.4 (± 8.2) cm en het gewicht was 77.1 (± 17.0) kg. De gemiddelde moeheid duurde 81 maanden met een range van 6 maanden tot 50 jaar. 66.7% van de patiënten deed betaald werk of volgde een studie. Zij werknummer 1 | maart 2012 | Sport & Geneeskunde 7 Ondanks de beperkingen zien we in deze retrospectieve studie toch een signifi cant effect op het maximale wattage Pagina 6

Pagina 8

Voor drukwerk, online jaarverslagen en onderzoeksrapporten zie het Online Touch beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een e-commerce shop in uw nieuwsbrieven.

Sport & Geneeskunde nummer 1 | maart 2012 Lees publicatie 10Home