paraat. Spieren, pezen en ligamenten zijn sterker dan groeiend bot. Daarom zal een letsel, welke bij een volwassene een spierscheur veroorzaakt, bij een groeiend kind eerder een avulsiefractuur veroorzaken. De trochanter minor ontstaat aan het begin van de adolescentie (10-13 jaar) en sluit ongeveer tussen het 15e en 17e levensjaar. De apofyse van de trochanter minor is het insertiepunt van de musculus iliopsoas en zorgt tijdens de groei voor de contour en vorm van de trochanter minor.2 Het typische ongevalmechanisme van een avulsiefractuur van de apofyse van de trochanter minor is een abrupte bijzonder krachtige excentrische contractie van de musculus iliopsoas.3 Deze beweging wordt regelmatig gemaakt bij voetballers bij het maken van een schopbeweging en bij turners bij het maken van een split, zoals beschreven in onze casuistiek. Rossie et al. hebben 203 patiënten met acute avulsiefracturen onderzocht, waarvan in drie gevallen sprake was een avulsiefractuur van de trochanter minor waarbij de prevalentie onder voetballers, turners en atleten het hoogste was. Avulsiefracturen van de apofysen van het bekken worden vaak ten onrechte gediagnosticeerd als een spier- of peesletsel, met als gevolg dat dit leidt tot een onjuiste behandeling en onnodig langdurig blessureleed. Zo zal bij een spier- of peesletsel na een periode van rust in combinatie met oefentherapie eerder aangevangen worden met sporten, terwijl het advies bij een avulsiefractuur van de trochanter minor is pas de sport te hervatten indien alle klachten zijn verdwenen. Bij het stellen van de juiste diagnose is met name het aanvullend onderzoek van belang in bevestiging van de diagnose. Voorachterwaartse en axiale röntgenopnamen zijn voldoende om de diagnose te bevestigen. Bij het uitsluiten van andere pathologie zoals enthesiopathie wordt geadviseerd MRI of een CT scan te maken.1 Linni et al. vonden in hun onderzoek ook dat avulsiefracturen van het bekken met name werden opgelopen tijdens sportactiviteit. Van de 22 patiënten van Linni et al. met een avulsiefractuur werden 21 patiënten conservatief behandeld en één patiënt operatief met schroeffixatie. Bij 12 maanden follow up was 75% pijnvrij tijdens sportactiviteit en hield 25% pijnklachten ter plaatste van de oude fractuur tijdens intensief sporten. Bij lichamelijk onderzoek had geen enkele patiënt een functiebeperking van de heup. Net als bij onze vier patiënten bevestigde het röntgenonderzoek de diagnose.6 Opmerkelijk is dat bij drie van de vier patiënten sprake was van langdurig restklachten waarbij één patiënt niet meer op het oude niveau is teruggekeerd. Praktische consequenties en tips Bij een avulsiefractuur van de trochanter minor bestaat conservatieve behandeling uit niet belasten met twee krukken in een periode van twee tot vier weken tot het langzaam uitbouwen van de activiteit, eventueel met pijnstillers.1 De literatuur beschrijft een periode van drie tot twaalf weken waarna de patiënt zijn sport weer kan hervatten. Onze ervaring is dat deze periode wel drie tot zes maanden of zelfs langer kan duren. Het is daarom van belang dat de patiënten geduld en tijd hebben en kortdurend begeleid worden door de fysiotherapeut en dat sport pas hervat mag worden indien de patiënt volledig klachtenvrij is. Chirurgische interventies bij avulsiefracturen van de trochanter minor worden in de literatuur nauwelijks beschreven. Bij pseudoartrose met pijnklachten, significant verlies van functie en sterk gedisloceerdefragmenten (>2cm) is een operatie met schroeffixatie het overwegen waard.2 Heel zelden ontwikkelt zich aan de aangedane zijde een exostose welke operatief verwijderd moet worden.3 Literatuur 1. Rossi F, Dragoni S. Acute avulsion fractures of the pelvis in adolescent competitive athletes: prevalence, ocation and sports distribution of 203 cases. Skeletal Radiol. 2001;30:127131 2. James L, Moeller J.L. Pelvic an hip apophyseal avulsion injuries in Young athletes, Curr Sports Med Rep 2003;2:110-115. 3. McKinney BI, Nelson C, Carrion W. Apopheseal fractures of the hip and pelvis. Orthopedics. 2009;32:1: 42 4. Afra R, Boardman DL, Kabo JM et al. Avulsion fracture of the lesser trochanter as a result of a preliminary malignanttumor of bone. A report of four cases. J Bone Joint Surg Br. 1999;81:1299-1304 5. Caine D, Lewis R, O’Conner P, Howe W, Bass S. Does gymnastics traininginhibit growth of females? Clin J Sport Med. 2001; 11(4):260-70 6. Linni K, Mayr J, Höllwarth ME. Apophyseal fractures of the pelvis and trochanter minor in 20 adolescents and 2 young children. Unfallchirurg. 2000;103(11):961-964 Over de auteurs drs Hester Verburg, huisarts in opleiding aan de RUG dr. Herman J. Mencke, orthopedisch chirurg in de Tjongerschans te Heerenveen. Adres corresponderende auteur: H. Verburg, Lekkumerweg 84D, 8923 BB Leeuwarden Email: hverburg@hotmail.com nummer 3 | augustus 2012 | Sport & Geneeskunde 23 Pagina 22
Pagina 24Interactieve espaarprogramma, deze clubblad of flyer is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaal bladerbaar maken van web onderwijs catalogussen.
Sport & Geneeskunde nummer 3 | Augustus 2012 Lees publicatie 15Home