Overzichtsartikel De rol van proprioceptie in stabiliteitstraining van de enkel Door: J. Jansen, H. Kiers Samenvatting Design: review. Doelstelling: Het doel van deze studie was om een overzicht te creëren van de wetenschappelijke kennis voor het theoretische construct achter proprioceptieve oefeningen bij patiënten met functionele enkel instabiliteit. Van oefeningen op instabiele ondergronden zoals een oefentol of foam wordt gedacht dat zij de perifere proprioceptie van de enkel verbeteren. Resultaten: De literatuur laat zien dat de passieve repositioneringsfout en het vermogen om beweging in de enkel waar te nemen is verminderd bij patienten met instabiliteitsklachten. De actieve repositioneringsfout en spierrefl exen zijn echter onveranderd of zelfs verbeterd. Andere onderzoeken suggereren een verminderde weging door het centrale zenuwstelsel van het aandeel van de perifere proprioceptieve informatie uit de enkel in een staande balanstaak. Conclusie: De bediscussieerde literatuur suggereert dat de oefeningen voor enkel instabiliteit niet bijdragen aan de kwaliteit van het perifere proprioceptieve signaal, maar waarschijnlijk wel bijdragen aan het gebruik van andere sensorische bronnen die informatie over houding en beweging geven, danwel een betere weging tussen deze verschillende sensorische bronnen en bewegingssegmenten. Abstract Study design: Review Objectives: The aim of this study was to give an narrative overview considering the evidence on the theoretical construct for proprioceptive exercises in subjects with functional ankle instability. Exercises on unstable surfaces such as a foam pad or wobble board are believed to enhance peripheral ankle proprioception and appear to be effective. The literature shows that passive repositioning error and kinesthesis are decreased in subjects with functional ankle instability, whereas active repositioning error and muscle refl exes are unchanged or improved. Other studies report a decreased weighting of peripheral proprioceptive input by the central nervous system when standing on an unstable surface. Based on the literature discussed it is suggested that the generally accepted exercises for functional ankle instability do not enhance peripheral ankle proprioception, but are more likely to improve the use of other postural information systems and/ or the improvement of reweighting the postural information coming from the various other systems and motion segments. Trefwoorden: houdingscontrole, proprioceptie, functionele enkelinstabiliteit, revalidatie Key words: postural control, proprioception, functional ankle instability, rehabilitation 28 Sport & Geneeskunde | oktober 2012 | nummer 4 Inleiding Enkelletsels zijn veelvoorkomende sportblessures. Zij omvatten 30% van alle sportgerelateerde letsels. De kans op recidief is groot en wordt geschat op meer dan 70%.1 Het laterale enkelbandletsel komt het vaakst voor en is verantwoordelijk voor ongeveer 40% van alle enkelletsels.2 Als reden voor deze hoge recidiefkans wordt onder andere een verminderde kwaliteit van het proprioceptieve signaal uit de enkel gesuggereerd. Proprioceptie omschrijft het sensorische vermogen met betrekking tot de lichaamshouding en -snelheid. Een verminderde proprioceptie zou leiden tot een functionele instabiliteit.3 Op grond van deze hypothese worden er vaak zogenaamde proprioceptieve oefeningen ingezet, die bestaan uit balansoefeningen op instabiele ondergronden zoals een oefentol of foam. Er wordt hierbij aangenomen dat deze balansoefeningen de kwaliteit van het proprioceptieve signaal stimuleren, of dat het centrale zenuwstelsel het veranderde proprioceptieve signaal opnieuw leert interpreteren op een wijze die ten goede komt aan de enkelstabiliteit. In Pagina 27

Pagina 29

Voor vakbladen, online cursussen en verenigingsbladen zie het Online Touch CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een webwinkel in uw reclamefolders.

Sport & Geneeskunde nummer 4 | Oktober 2012 Lees publicatie 16Home