een epifysiolyse van de heup. Uiteraard kan hieruit niet direct besloten worden dat dit ook in de praktijk zo is. Er is een gebrek aan grondige analyse van inhoud, doelgroep en resultaat op lange termijn van deze aanbevelingen. Ook naar retrospectieve evaluatie van de gevonden gegevens toe is het moeilijk een grondige vergelijking te maken aangezien deze aanbevelingen, als ze al vermeld worden, enkel veralgemeend worden weergegeven. Dit geldt voornamelijk voor de postoperatieve sporthervatting en meer voor de dagelijkse activiteiten dan voor de belasting. Het gaat ook enkel om empirische gegevens. Er zijn geen placebogecontroleerde studies die de revalidatie trachten te linken aan de outcome. De adviezen die gevonden werden liggen soms ver uit elkaar. Relevantie van goed advies Epifysiolyse van de heup is de meest frequente atraumatische heupaandoening bij adolescenten.1 een lage incidentie van complicaties beschreven en dit ondanks de snelle mobilisatie van de heup met reeds belasting na twee weken. Ook TTWB wordt vooral gekozen in patiëntenpopulaties waarbij ook acute slips vervat zitten.23,24 Een uitzondering is Loder22 beschrijft na stabiele slips. Ook Leunig16 die dit in zijn review geeft dit advies, maar hier gaat het om gevallen waarbij naast de ISF ook nog een artroscopische osteoplastie uitgevoerd werd. Het is voornamelijk bij de patiënten met chronische en stabiele slips dat partiële belasting met behulp van krukken wordt geadviseerd. Dit is het geval in negen artikelen. Toch zijn er ook twee waarbij ook acute slips in de patiëntenpopulatie opgenomen zijn.26,30 tiëntenpopulatie28 De studie met de grootste paspecificeert niet of deze acuut, chroEen goed resultaat van de behandeling is van belang om heupproblemen op latere leeftijd te voorkomen. Een snelle behandeling en revalidatie zijn fysiek en sociaal belangrijk omdat het hier gaat om jonge schoolgaande kinderen bij wie een steunverbod ook vaak betekent dat ze moeten thuisblijven van school. Mann31 wijst er bovendien op dat dit verbod vaak niet zo goed opgevolgd wordt. Obese patiënten en adolescenten in het algemeen zijn vaak niet bereid de extra inspanningen te doen om zich correct te verplaatsen zonder belasting. Daarnaast is het een feit dat immobilisatie van een gewricht en bedrust zorgen voor spieratrofie als gevolg van de combinatie van ontlasting en inactiviteit.33-35 Een lange periode van verbod tot belasting lijdt inherent tot functieverlies. Hiertegenover staat dat spiercontractie van de juiste intensiteit en duur en dus oefentherapie en revalidatie bijdragen tot spierregeneratie.36-39 Revalidatie is dus een cruciale factor voor een goed resultaat na een dergelijke orthopedische ingreep. Factoren die advies beïnvloeden De classificatie van de slip is een belangrijke factor om in overweging te nemen. In al de artikelen die initieel belasting verbieden, gaat het telkens om acute, onstabiele of traumatische slips of werd voorafgaand aan de ISF een reductie uitgevoerd.15,19,20 Hier wordt dan ook een voorzichtiger postoperatief beleid gevoerd gezien het grotere risico op progressie en verlies van reductie met mogelijks verdere complicaties tot gevolg. Wat betreft de termijn is er minder consensus. Deze varieert van twee tot acht weken. In het artikel dat de minimumperiode hanteert19 nisch, stabiel of onstabiel zijn. Wel zijn meer dan de helft van de behandelde heupen profylactisch gestabiliseerd en waren deze dus per definitie stabiel. Vier van de studies die partiële belasting aanbevelen, beperken dit tot maximaal één week of volgens de tolerantie van de patiënt.11,17,25,26 weken.27 Eén adviseert een periode van drie zes of zes tot acht weken.28-30 Betram et al.28 De overige drie studies adviseren een periode van Hierbij is ook het artikel van Hoewel de hier beschreven patiëntenpopulatie zoals reeds gezegd voor een groot deel uit profylactisch behandelde patiënten bestaat, wordt dus toch voor een relatief lang periode van partiële belasting gekozen. Op basis van het aantal patiënten een gewogen gemiddelde maken is niet mogelijk aangezien verschillende artikelen niet vermelden om hoeveel patiënten het juist gaat. Wanneer de artikelen geordend worden op publicatiejaar is het niet zo dat er een algemene trend is waarbij recente artikelen een kortere of juist langere duurtijd van partiële belasting zouden verkiezen. Een andere factor om rekening mee te houden bij het advies en de snelheid van opbouwen van de revalidatie is pijn. Eén artikel geeft een initieel steunverbod waarvan de termijn afhankelijk is van de pijn.18 Ook Anand17 adviseert om te starten met partiële belasting en dit op te bouwen volgens tolerantie. Een advies dat aansluit bij dat van de reviews van Aronsson.11,25 Hij contacteert de patiënten retroswordt ook pectief met de vraag hoe lang ze in werkelijkheid de krukken gebruikt hebben. Ondanks het feit dat iedereen hetzelfde advies kreeg, blijkt er een spreiding te zijn wat betreft de uitvoering hiervan door de patiënten. 67% gebruikt de krukken maar voor vier weken of minder. 30% gebruikt ze wel, maar maximaal twee weken. 9% gebruikt ze zelfs helemaal niet en dit zonder nadelige gevolgen. De opgegeven reden hiervoor was telkens afwezigheid van nummer 5 | november 2014 | Sport & Geneeskunde 11 Pagina 10

Pagina 12

Voor verenigingsbladen, online studiegidsen en artikelen zie het Online Touch content management beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw publicaties.

Sport & Geneeskunde nummer 5 | november 2014 Lees publicatie 42Home