Reactie auteurs: Beste Leo Heere, Bedankt voor uw reactie en uw inhoudelijke aanvullingen op ons artikel ‘Hyperglykemie tijdens inspanning bij Diabetes Mellitus type 1’. Allereerst willen we benadrukken dat het artikel een case report betreft, waarbij we aan de hand van de beperkte informatie uit de casus het principe van hyperglykemie tijdens en na inspanning bij DM-I wilden bespreken. Het is geen gestandaardiseerd onderzoek bij één patiënt geweest. Hieronder zullen we de totstandkoming van de metingen verder toelichten. Om een beter beeld te krijgen van het probleem hebben we tijdens het eerste consult aan de patiënt gevraagd om een overzicht te maken van de glucosewaarden rondom training. En hierbij onderscheid te maken tussen duurtraining en intervaltraining, en met en zonder de inname van sportdrank. De patiënt heeft uiteindelijk zelf voor de situaties gekozen zoals weergegeven in de tabel. De trainingen, de inname van sportdrank en de samenstelling van het ontbijt voorafgaande aan de training zijn dus niet door ons gestandaardiseerd. De capillaire bloedglucosewaarden zoals weergegeven in de tabel zijn door de patiënt zelf gemeten en bij het tweede consult aan ons aangeleverd. Iedere waarde is een enkele meting. Zoals u ziet zijn er voor sommige condities meer metingen beschikbaar dan voor andere, dit op eigen initiatief van de patiënt. Wij hebben ervoor gekozen om de ruwe data te laten staan, en geen gemiddelden per situatie weer te geven. Hierdoor komen de dagelijkse schommelingen in de glucosewaarden beter naar voren. Ondanks dat we uit de beperkte gegevens geen harde conclusies mogen trekken, vonden wij de verbeterde glucoseprofielen met inname van sportdrank voor of na de warming up opvallend, en wilden daar graag een verklaring voor vinden. Helaas is de beschikbare literatuur naar glucoseregulatie tijdens inspanning van verschillende intensiteit bij DM-1 beperkt en was er helemaal geen literatuur te vinden over de impact van de inname van koolhydraatrijke sportdrank bij deze patiëntenpopulatie. Omdat catecholaminen een voorname rol spelen bij het ontstaan van hyperglykemie tijdens en na intensieve inspanning bij DM-I, en koolhydraatinname bij gezonde personen een remmende werking op het vrijkomen van catecholaminen tijdens inspanning lijkt te hebben, zijn we tot de hypothese gekomen dat koolhydraatinname voorafgaande of tijdens intensieve inspanning hyperglykemie bij DM-I patiënten kan voorkomen. Uiteraard dient deze hypothese eerst grondig getoetst te worden alvorens het als advies aan DM-I patiënten wordt gegeven. Naast bovenstaande punten, maakte uw nog enkele kanttekeningen waarover we het volgende willen zeggen: − Het gebruik van extra insuline na inspanning was op eigen initiatief van de patiënt die daarmee heeft ervaren dat een plotselinge hypoglykemie het gevolg kan zijn. Zowel wij als zijn behandelend internist heeft het extra gebruik van insuline na inspanning afgeraden. − U merkt terecht op dat het overgewicht van de patiënt een grote schommeling in de insuline en glucoseconcentraties kan geven. Afvallen is dan ook zeker een advies dat aan deze patiënt moet worden meegegeven. Dit hebben we in ons case report niet verder uitgewerkt omdat het volgens ons niet direct gerelateerd was aan het ontstaan van hyperglykemie. − Het advies voor het verlagen van de insuline dosering voorafgaande aan de training wordt door ons besproken aan het einde van de discussie van het case report. Wij benadrukken daarin ook dat dit advies momenteel de voorkeur heeft boven de extra inname van koolhydraatrijke sportdrank tijdens training. Mogelijk dat verder onderzoek hier op termijn meer duidelijkheid in geeft. Met vriendelijke groet, Milou Beelen, Anneloes van Dooren, Harm Haak en Goof Schep nummer 4 | september 2014 | Sport & Geneeskunde 37 Pagina 36
Pagina 38Interactieve e-reisgids, deze club blad of maandblad is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het naar een online publicatie converteren van digi onderzoeksrapporten.
Sport & Geneeskunde nummer 4 | november 2014 Lees publicatie 43Home